Leraren willen technologie inzetten, maar ondervinden beperkingen

Onderzoek naar toepassing technologie in het Belgische en Nederlandse onderwijs

Woensdag 2 november 2016 — Leraren willen dolgraag technologie inzetten om leerlingen te betrekken bij hun lessen en nieuwe vaardigheden te leren. Maar dit blijft lastig. Zo hebben leerkrachten schrik dat het gebruik van technologie veel tijd in beslag neemt of geven ze aan dat er geen geschikte toepassingen en apps zijn. Een andere oorzaak is het ontbreken van de juiste kennis en vaardigheden om zelf digitale lesprogramma’s te ontwikkelen. Hierdoor wordt de tablet vooral ingezet als ‘boek-achter-glas’, waarbij de klassieke leerstof in pdf op de tablet wordt gebruikt. Dat blijkt uit onderzoek van imec-MICT, een onderzoeksgroep van de Universiteit Gent en imec, in samenwerking met Tilburg University en de Université catholique de Louvain (UCL) in opdracht van Samsung.

Hoewel minder dan dertig procent van de Belgische leerkrachten geen meerwaarde ziet in het gebruik van technologie in de klas, zijn er heel wat barrières die leerkrachten aanhalen om geen technologie in het klaslokaal te gebruiken. In Wallonië noemt meer dan de helft (53 procent) van de leraren een gebrek aan hardware en Wi-Fi als barrière om technologie in de les in te zetten. Dit probleem doet zich ook in Vlaanderen voor (39 procent), terwijl het in Nederland nauwelijks speelt (4 procent). Verder werd onder meer angst, tijdverlies, geen meerwaarde, gebrek aan vaardigheden en gebrek aan leermateriaal aangehaald als redenen om geen technologie in de klas te gebruiken.

Het onderzoek, dat 472 leraren in België en Nederland ondervroeg, onderscheidt vijf verschillende types (zie overzicht). Dit verschil wordt onder andere gemaakt op basis van hun houding t.o.v. technologie in de klas, hoe nuttig en gemakkelijk ze technologie in de klas ervaren en de stress die ze ervaren als ze technologie in de klas inzetten. Naargelang het type zal de ene leraar meer of minder technologie in zijn of haar lessen gebruiken dan de andere. Opvallend is dat vooral oudere vrouwelijke leerkrachten sceptisch staan tegenover het gebruik van technologie, terwijl mannelijke leerkrachten iets innovatiever uit de hoek durven komen.

“Het huidige onderwijs staat voor interessante uitdagingen”, zegt Michiel Dijkman, Manager Corporate Affairs van Samsung Nederland. “Veel leraren hebben behoefte aan ondersteuning in de vorm van opleiding en nascholing, maar ook van collega’s. Tips worden gedeeld, lesmateriaal veel minder. Het Smart Education Hub-programma helpt hen hierbij. Wij vinden het belangrijk dat leerlingen innovatief onderwijs krijgen, zodat zij goed voorbereid zijn op de toekomst. We hebben dit onderzoek laten uitvoeren om te zien hoe leraren digitaal lesmateriaal en apparatuur, zoals een tablet als ondersteunend middel, gebruiken in hun lesprogramma. En hoe zij hierin extra gestimuleerd kunnen worden.”

Ondanks dat er weinig kant-en-klaar digitaal lesmateriaal beschikbaar is, is er een voorhoede van leraren die technologie met veel plezier en succes inzet. Zij geven aan dat technologie tijdbesparend is, dat ze gemakkelijker authentieke leeromgevingen kunnen creëren, meer kunnen variëren in hun lessen en de leerlingen gemakkelijker kunnen motiveren. Verder geven ze de volgende suggesties om technologie in de klas toegankelijker te maken:

• Meer tijd en flexibiliteit in het schoolsysteem om experimenteren door leraren mogelijk te maken
• Apps en software gebruiksvriendelijker maken
• Digitaal lesmateriaal meer op maat aanbieden
• Training en ondersteuning

Het onderzoek is in het voorjaar van 2016 uitgevoerd door imec-MICT, een onderzoeksgroep van de Universiteit Gent en imec, in samenwerking met Tilburg University en de Université catholique de Louvain (UCL) in opdracht van Samsung. Een overzicht met de belangrijkste conclusies van het onderzoek kun je hieronder downloaden.

Om het gebruik van technologie tijdens de lessen in de kijker te zetten, roept Samsung Vlaamse leerlingen en leraren op om een videoblog (vlog) te maken over het gebruik van technologie in hun klas. Die video kunnen ze vanaf 30 oktober tot en met 9 december uploaden op http://www.vlogjeleraar.be, waar bezoekers zullen stemmen op de beste video’s. Een jury zal vervolgens een winnaar kiezen uit de tien populairste inzendingen. De winnende klas krijgt een Meet & Greet met de bekende YouTuber Dylan Haegens, die de leerkrachten alles zal leren over YouTube en hoe je vlogs maakt.