[Intervyu] Tezkor, yengil va qurilma ichiga oʻrnatilgan sunʼiy intellekt: Samsung Research jonli ravishda tarjima qiluvchi AI funksiyalarini qanday yaratgani haqida

Samsung Electronics kompaniyasining Galaxy AI’ni qoʻllab-quvvatlaydigan mobil qurilmalari foydalanuvchilarga yanada koʻproq mamlakatlarda uzluksiz, toʻsiqsiz muloqot qilish imkonini beradi. Endilikda arab, indoneziya va rus tillarini qoʻllab-quvvatlaydigan Galaxy AI’ning ogʻzaki tarjimon va jonli tarjimon funksiyalarining mavjud tillar soni 13 dan 16 gacha kengaytirildi.

Samsung Research maʼlumotlar va ilgʻor texnologiyalarni oʻzida birlashtirdi. Mobile eXperience (MX) Business R&D Office bilan birgalikda Samsung Research telefon qoʻngʻiroqlari paytida va turli ilovalarda jonli ravishda tarjimani taʼminlaydigan qurilmadagi sunʼiy intellekt asosida ishlaydigan tarjimon funksiyalarini ishlab chiqish uchun ushbu texnologiyani yanada takomillashtirdilar. Samsung Newsroom ushbu ulugʻvor maqsadni koʻzlagan funksiyalar haqida batafsil maʼlumot olish maqsadida Samsung Research Global AI markazidan Yoonjung Choi va Yonghyun Ryu bilan uchrashdi.

▲ (Chapdan) Yoonjung Choi va Yonghyun Ryu, Samsung Global Tadqiqot AI Markazi (Research’s Global AI Center)

Qurilma ichidagi AI yordamida uzluksiz aloqa va kuchli xavfsizlik

Qurilma ichidagi AI Galaxy AI’ning ogʻzaki tarjimon va jonli tarjimon funksiyalarining muhim qismi boʻlib, joriy yil boshida chiqqan Galaxy S24 modellari orqali foydalanuvchilarga taqdim etilgan. Qurilmaning oʻziga oʻrnatilgan ilgʻor hisoblash resurslaridan foydalangan holda qurilma ichidagi AI’ga ega smartfonlar serverlar yoki bulutga tayanmasdan AI xizmatlarini taqdim etishi mumkin. Foydalanuvchilar ularning maʼlumotlari maxfiy va xavfsiz boʻlib qolishiga ishonch hosil qilishlari mumkin, chunki maʼlumotlar tashqi manbalarga ulashilmaydi.

Samsung Research Global AI markazi ushbu funksiyalarni keng isteʼmolga qoʻyish yoʻlida proprietar texnologiyani oʻzining AI tarjimon modeliga integratsiyalashga hissa qoʻshdi.

Keng koʻlamli ilovalarni nazarda tutgan holda Samsung Research jamoasi va MX R&D Office katta hajmdagi maʼlumotlarga ega boʻldi. “Biz jonli tarjimon telefon qoʻngʻiroqlari paytida jonli ravishda tarjima qila olishi uchun soʻzlashuv maʼlumotlarini va ogʻzaki tarjimon uchun sayohatga oid maʼlumotlarni toʻpladik”, deb tushuntirdi loyihani boshqargan Yoonjung Choi. “Eng aniq tarjimani taʼminlash uchun biz chatlarda qoʻllaniladigan kazual tilni va veb-brauzerlarda ishlatiladigan HTML teglarini oʻrganib chiqdik va birlashtirdik”.

▲ Qurilma ichidagi AI tarjimasi ① Live Translate (jonli tarjimon), ② matnli xabarlar va ogʻzaki suhbatlar tarjimasi, ③ Samsung Notes’dagi tarjima va ④ veb-brauzer tarjimalarini oʻz ichiga oladi.

Samsung Research oʻzining AI modelini qanday oʻrgatgani haqida

Samsung Research jamoasining AI tarjimon modeli oʻz maʼlumotlaridan oʻrganadigan chuqur oʻrganish texnologiyasiga asoslangan. Sunʼiy intellektni tadqiq qilish va rivojlantirishga masʼul Yonghyun Ryu bu jarayonni bola tarbiyasiga oʻxshatadi. “Bolaning oʻsishi va rivojlanishi uchun mukammal taʼlim resurslari va gʻamxoʻrlarga muhtoj boʻlgani kabi yuqori samarador AI tarjimon modelini ishlab chiqishda sifatli til maʼlumotlari va iqtidorli tadqiqotchilar talab qilinadi”, dedi u.

Samsung Research ikkalasiga ham ega: 2013-yildan beri kompaniya ichki tarjima xizmatlarini taqdim etadi, sunʼiy intellektni tarjima qilish bilan bogʻliq ilmiy-tadqiqot ishlarini olib boradi va yuqori sifatli maʼlumotlarni toʻplab keladi.

Samsung Research kompaniyasining chuqur oʻrganish boʻyicha mutaxassislar jamoasi AI modelini oʻqitishda muhim rol oʻynadi. “Agar tadqiqot va ishlanmalar jarayonida notoʻgʻri tarjimalar yuzaga kelsa, bu muammoni aniqlash va modelni takomillashtirish zarur. Biroq bu yetarli qobiliyat va tajribaga ega boʻlmagan tadqiqotchilar uchun qiyin va vaqt talab qilishi mumkin”, deb tushuntirdi u. “Bizning tadqiqotchilarimiz muammoning kelib chiqishini tezda tahlil qilish va AI tarjima modelini yaxshilashga yechim topish uchun oʻzlarining uzoq yillik tajribalari va nou-xaularidan foydalanganlar”.

▲ Samsung Research Global AI markazidan Yonghyun Ryu.

Galaxy AI tarjimalari samaradorligini baholash uchun Samsung Research jamoasi testlar toʻplamiga asoslangan miqdoriy koʻrsatkichlardan hamda inson tarjimonlari va MX R&D Office tomonidan sifatli baholashlardan foydalangan.

Bundan tashqari, jamoa global mashina tarjimasi kontestlarida qatnashib, erishgan natijalariga yana bir bor guvoh boʻlishdi. “Ishtirok etish vaqt va kuch talab qilsa-da, musobaqalardagi yaxshi natijalar tadqiqot va ishlanmalar uchun yaxshigina turtki beradi”, dedi Ryu. “Biz sezilarli natijalarga erisha oldik, chunki jamoamiz aʼzolari yangi gʻoyalarni erkin muhokama qilishlari va ularni sinovdan erkin oʻtkazishlariga imkon berilgan edi”.

Tildagi xushmuomalalik va tinish belgilari: har bir tilning oʻziga xos xususiyatlarini tushunish haqida

Har bir til oʻz madaniyatiga va oʻziga xos xususiyatlarga ega boʻlib, insonga yuzlanishda sharafli qoʻshimchalar, tonal oʻzgarishlar va aniq tinish belgilarini oʻz ichiga olishi mumkin. Tarjimalarni iloji boricha aniqroq qilish uchun AI tarjimon modeli ushbu barcha lingvistik xususiyatlarni hisobga oladi. Masalan, koreys va yapon tillarida hurmatli ohangni saqlab qolish uchun sharaf soʻzlari toʻgʻri tarjima qilinadi.

Samsung tillarni madaniy kontekstda toʻliq tushunish uchun mintaqaviy ilmiy-tadqiqot markazlari bilan hamkorlik qildi. “Boshqa mamlakatlardagi tadqiqotchilar va tilshunoslar bilan yaqindan hamkorlik qilgan holda biz aniqroq va toʻliqroq tarjimani taʼminlashga harakat qildik”, dedi Choi.

Aytish joiz, turli tillar bilan ishlash koʻpincha qiyinchiliklar va xatoliklarni yuzaga keltiradi. “Masalan, vyetnam tili tonal tildir. Biroq, gap shundaki, biz tadqiqot jarayonida vyetnamlik foydalanuvchilar suhbat paytida koʻpincha tonlarni oʻtkazib yuborishlarini ilgʻadik”, deb tushuntirdi u. “Tonsiz jumlalarni tarjima qilishda yordam beradigan funksiya uchun bizga qoʻshimcha maʼlumotlar kerak edi”. Tailand tili uchun Samsung Research maxsus jumla ajratuvchisini ishlab chiqdi, chunki tilda tinish belgilari ishlatilmaydi.

Nima uchun yengil texnologiya qurilma ichidagi sunʼiy intellekt modellarining samarali kaliti ekanligi haqida

Samsung Research 2019-yilda qurilma ichigadgi AI tarjimon modelini ishlab chiqishni boshladi. “Serverga asoslangan sunʼiy intellekt modellaridan farqli oʻlaroq, qurilma ichidagi sunʼiy intellekt modellari faqat foydalanuvchilarning qurilmalari yordamida boshqarilishi kerak”, dedi Ryu. “Minimal resurslardan foydalanadigan yengil texnologiyani ishlab chiqish muhim ahamiyatga ega edi”. Modelni yengilroq qilish uchun jamoa “bilimlarni distillash” va “kvantlash” texnologiyasidan foydalangan.

Bilimlarni distillash deganda, katta, yuqori samarador oʻqituvchi modeldan bilimlarni ajratib oladigan va uni kichikroq talaba modeliga yetkazib beradigan usul tushuniladi. Bu oʻqituvchining mavzuni umumlashtirishi, oʻquvchi esa bu maʼlumotni osonroq va samaraliroq hazm qilishiga oʻxshaydi.

Kvantlash model hajmini kamaytirish uchun AI algoritmlarini soddalashtiradi va javob tezligini oshirish uchun jarayonni tartibga soladi.

Ryu kvantlashni qulupnay rasmini chizish bilan solishtirdi. “Haqiqiy qulupnayni boʻyash uchun koʻp ranglardan foydalanish kerak boʻladi, lekin qulupnayni faqat qizil va yashil ranglar bilan ham boʻyash mumkin”, deb tushuntirdi u. “Kvantlash — bu qulupnayni chizish uchun zarur boʻlgan ranglar sonini kamaytirish va uni haqiqiy qulupnayga iloji boricha oʻxshatishga harakat qilish jarayonidir”.

▲ Samsung Research Global AI markazidan Yoonjung Choi

Sunʼiy intellekt sohasida bilimlarni distillash va kvantlash modellarni yengillashtirishning taniqli yondashuvlaridir. Shunga qaramay, ularni tijorat miqyosida amalga oshirish har bir tadqiqotchining eksperimental usullari va turli omillaridagi farqlar tufayli oson ish emas. Samsung Research samarali kvantlash texnikasini kashf qilish va uning asosida tezlashtirilgan algoritmni yaratish orqali oʻzining xususiy texnologiyasini ishlab chiqdi. “Doimiy tajribalar orqali biz modelni yengilroq qilishning optimal usulini topdik”, deb izoh berdi Choi.

Yuqori sifatli AI tarjimon modelini yengillashtiradigan va javob berish vaqtini tezlashtiradigan algoritmlar bilan birlashtirgan holda qurilma ichidagi yengil va tezkor AI funksiyalari vujudga keldi.

Til ortidagi madaniyat: mukammal AI tarjimon modeli qanday koʻrinishga ega boʻlgan boʻlardi?

Samsung Research’ning Global AI markazi tadqiqotchilari qurilma ichiga oʻrnatiladigan sunʼiy intellekt sohasida yetakchilik qilar ekan, ular kelajak uchun koʻzlagan yorqin maqsadlarga ega. “Mening asosiy maqsadim foydalanuvchilarga boshqa tillarda soʻzlashuvchi odamlar bilan toʻsiqlarsiz, qulay tarzda muloqot qilishlariga yordam berishdir”, dedi Choi. Ryu mukammal tarjimonni yaratish haqidagi tasavvurini ochib berdi. “Bir kun kelib, biz tillar ortidagi madaniyatlarni haqiqatan tushunadigan, keng bilimlar toʻplami bilan jihozlangan tarjimonni yaratmoqchimiz”, dedi u. “Men dunyoda hali hech kim erisholmagan tarjimonni yaratishda oʻzimni sinab koʻrmoqchiman”.

▲ Samsung Research Global AI markazi jamoasi qurilma ichidagi AI tarjimon funksiyasini ishlab chiqdi.

Samsung’ning qurilma ichidagi AI tarjimon funksiyalari mobil qurilmasi yoniq har bir kishi uchun internetga ulanmagan holda shaxsiy maʼlumotlari tarqalib ketishidan tashvishlanmasdan erkin muloqot qilish imkonini beradi. Kelgusida ham Samsung Research jamoasi jadal rivojlanayotgan sunʼiy intellekt sohasida innovatsiyalarni ilgari surishda davom etgan holda foydalanuvchilarga yangi darajadagi qulayliklarni taqdim etib boradi.