Smartphone đang thay đổi cách chúng ta tiếp cận ngôn ngữ

Smartphone không chỉ là một thiết bị liên lạc mà đã dần trở thành một phụ tá khiến cuộc sống trở nên dễ dàng hơn, đồng thời trở thành một công cụ dạy học hiệu quả với công nghệ AI.

Bài viết bởi Văn Đinh Hồng Vũ
Co-founder và CEO của ELSA – Ứng dụng dạy tiếng Anh qua AI

Ước mơ mà tôi hằng ấp ủ là làm thế nào để có thể xây dựng được một giải pháp để hàng tỷ người trên thế giới có thể học ngoại ngữ tốt hơn. Hiện trên thế giới có hơn 1,5 tỷ người đang học tiếng Anh như một ngôn ngữ thứ hai. Tuy nhiên, việc học tiếng Anh theo phương pháp truyền thống đang gặp nhiều vấn đề chưa được xử lý triệt để.

Thông thường để phát âm đúng tiếng anh theo giọng bản địa (thường là giọng Anh hoặc giọng Mỹ), mỗi người phải có một người thầy chuyên về ngữ âm. Nhưng mỗi giờ trả cho thầy ngữ âm sẽ tiêu tốn khoảng 200-250 USD/buổi, vì vậy một số có rất ít người trên thế giới có cơ hội chi trả, chưa kể những hạn chế về thời gian, lịch học…Trong khi đó, khi Google, Amazon xây dựng công nghệ nhận diện giọng nói cho người dùng thì công nghệ này thường được phát triển cho người bản xứ, có nghĩa nếu bạn nói tiếng Anh không chuẩn thì thiết bị có thể không hiểu được yêu cầu của bạn, và điều này cũng khá xấu hổ nữa.

Người dùng có thể dễ dàng tải ứng ELSA dụng của chúng tôi để học ở bất kỳ đâu. Khi tập phát âm, smartphone cũng tạo điều kiện cho người dùng thuận tiện tập phát âm hơn do dễ tiếp cận với microphone trên điện thoại di động hơn là trên máy tính. Đó cũng là lý do ngay từ đầu, ELSA chọn phát triển sản phẩm của mình trên nền tảng “mobile-first”.

Có thể thấy, di động đã trở thành một phần hiển nhiên trong cuộc sống. Với một chiếc smartphone, với những thao tác đơn giản bạn đã có thể làm tất cả. Bây giờ hầu hết công việc của tôi đều giải quyết trên điện thoại. Smartphone như một trợ lý nhắc nhở từ việc thức dậy, uống thuốc cho đến xử lý công việc hay học tiếng Anh. Những giới hạn về khoảng cách địa lý dần được thu hẹp lại chỉ với vài cú vuốt, chạm. Nếu không có smartphone và công nghệ thì nhiều công việc sẽ trở lên phức tạp và tốn thời gian hơn rất nhiều.

Thậm chí smartphone còn thay đổi nhiều thói quen truyền thống của con người, đơn cử như việc ghi chép. Nhiều người thích học tập và xử lý công việc bằng cách viết tay, ghi chú hơn đánh máy, nhưng việc luôn phải mang theo sổ và bút sẽ là thách thức với những người bận rộn và phải di chuyển liên tục. Thì giờ đây, công nghệ phát triển đến mức những chiếc stylus đã có thể thay thế bút viết truyền thống nhưng cho trải nghiệm viết như thật, cùng với màn hình lớn thay thế cho mặt giấy nhưng cho không gian ghi chú, sử dụng smartphone thoải mái hơn rất nhiều. Công nghệ phần cứng đã phát triển vượt bậc như vậy, và chính chúng ta cũng phải thay đổi những thói quen của bản thân mình để thích ứng với một xã hội xoay quanh mobile, bắt đầu từ tư duy, cho đến việc học, việc chơi và cả việc…làm.

Những tác động tích cực của công nghệ nói chung và smartphone nói riêng đã  gián tiếp tạo ra những thế hệ mới tạm gọi là “slasher” (những người làm việc đa ngành nghề). Khi những rào cản khác biệt về giới tính, xuất phát điểm không còn quan trọng thì người trẻ nói chung và nữ giới nói riêng sẽ có thể theo đuổi nhiều đam mê, làm nhiều ngành nghề cùng một lúc. Sự nở rộ của các mạng xã hội cùng smartphone đã cho phép họ làm những công việc chưa từng có trước đây, như vlogger, streamer, reviewer…ngoài thời gian hành chính.

Điểm chung của những công việc này là bạn không bị giới hạn về ý tưởng, thời gian và nơi làm việc. Chỉ với một smartphone có camera và microphone hoạt động được, bạn có thể kết nối và chia sẻ ý tưởng, thậm chí có thể tạo ảnh hưởng với hàng triệu người trên khắp thế giới.  Và đây chính là lý do để ELSA tồn tại. Để bạn có thể chia sẻ những ý tưởng và kiến thức của mình một cách mạch lạc và thú vị, nhằm tiếp cận không chỉ những người theo dõi trong nước mà cả quốc tế, thì việc luyện tập, trau dồi kỹ năng thuyết trình, cách sử dụng từ ngữ, cách phát âm tiếng Anh đúng chuẩn không ngừng là những điều gần như bắt buộc.

Trở lại câu chuyện của ELSA, nhiều người đã chia sẻ với tôi lo ngại về việc thế hệ lao động tiếp theo có thể bị thay thế bởi máy móc và AI. Những công việc nhàm chán, với hàm lượng chất xám thấp và lặp đi lặp lại đều đang dần bị thay thế bởi máy móc. Chúng ta đã chứng kiến câu chuyện đó từ lâu. Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra khi những công việc yêu cầu hàm lượng tri thức cao cùng sự kiên nhẫn, tính tỉ mỉ cũng có khả năng bị thay thế bởi AI?

Đó cũng chính là băn khoăn của chính bản thân tôi và đồng sự khi nhìn lại thành quả của chính mình. Ban đầu, khi tôi đặt vấn đề cộng tác với những người thầy giỏi để phát triển sản phẩm ELSA, họ cũng rất lo sợ bị chính công nghệ của chúng tôi thay thế. Nhưng đến bây giờ, chính những người thầy đó lại là người sử dụng công nghệ của ELSA trong môi trường lớp học. AI sẽ chỉ ra chính xác những âm tiết học sinh phát âm chưa chuẩn xác. Qua đó, họ sẽ có nhiều thời gian hơn để làm những việc mà máy móc không thể thay thế, ví dụ như tạo động lực học cho học sinh và chia sẻ nhiều hơn về văn hóa.

Trí tuệ con người là vô tận, chúng ta sẽ lại tìm ra những công việc mới có giá trị cao hơn rồi lại dần dần để công nghệ làm những việc đó và chúng ta lại đi tìm những giá trị mới, đưa ra những giải pháp mới. Và tôi nghĩ, với sự giúp sức của smartphone và AI, sẽ có rất nhiều người sẽ tìm được giọng nói của riêng mình, và qua giọng nói đó họ sẽ tự tin lan tỏa những thông điệp, sáng kiến của mình và tạo ảnh hưởng tích cực trong cuộc sống.